Zo tegen de zomervakantie sleept mijn vrouw me elk jaar opnieuw mee in het kampeeravontuur. Weken van te voren gaan we naar kampeerwinkels en worden alle websites nauwkeurig afgespeurd naar nieuwe "noodzakelijkheden", om het tijdelijke primitieve zomerleven toch zo aangenaam mogelijk te maken. Dit jaar zijn de sites volledig anders qua toegankelijkheid, vertelt mijn vrouw. Voor elke categorie - slaapzakken, kampeerartikelen, tenten - is een aparte "specialist" in het leven geroepen, wiens hulp direct ingeroepen kan worden bij vragen over een artikel van zijn/haar specialisme. Mijn vrouw heeft ondertussen een aardige band opgebouwd met Ellen, de tentenspecialist. Als we de pop-up tent (die "vanzelf" uitklapt en daarna weer zo handig is op te vouwen) in huis hebben, uitproberen en toch niet meer opgevouwen krijgen (onze beider doctoraten ten spijt) en ik suggereer om Ellen even te bellen, worden we naar een YouTube filmpje gewezen. Na 5 keer een passage van 5 seconden in een filmpje van 5 minuten opnieuw te hebben bekeken en bediscussieerd, lukt het ons, hoera!
Terwijl we daar zo staan met de tent onder spanning - als we hem loslaten, klapt ie weer uit - dwalen mijn gedachten af. Eerlijk gezegd kende ik de nieuwe speciaalzaak-benadering met "specialisten" op de sites al van de muziekstore sites. Roy van de gitaarafdeling, Rolf van de digitale studioapparatuur afdeling, etc. Om de klant nog beter te dienen en tevens om een Personal touch terug te brengen. Als je dan een artikel gekocht hebt via de site, blijkt de "nazorg" ook volledig te zijn vernieuwd. Je krijgt geen of een uiterst minimale handleiding mee. In plaats daarvan stelt de leverancier van bijvoorbeeld een midi interface (of een ander smart technologisch device) op zijn website een forum ter beschikking waarop je vragen kunt stellen, en waarop soms Rolf reageert, of een collega specialist van dezelfde of een concurrerende winkelketen. Maar meestal zijn het de klanten van over de hele wereld die je door de onhebbelijkheden van de devices heen leiden. En waarom ook niet, een handleiding werd toch vaak niet gelezen, en het schrijven van een goede handleiding is enorm duur en echt specialistenwerk, maar dan in taal en logisch denken.
Precies daar ligt mijn zorg, dat is wat we kwijt raken, overzicht en logisch denken. We zijn in een digitale knip- en plakcultuur beland. We hebben het niet voor niets over "apps" in de app store, over raps, beats en sounds in de hedendaagse pop (house) muziekcultuur. Iedereen kan wel iets, en de rest halen we uit een doosje, of beter, app, of plug-in. Maggi lijkt ons definitief in haar ban te hebben gekregen, ik maak muziek, met een beetje van mij en de rest van Logic, Garageband of Cubase. Om te zien waar het toe kan leiden, is het goed te kijken naar specialisten van het eerste uur. Medisch specialisten dus. Met een beetje een lastig probleem heb je er zo 3 rond je bed. Wij deden onderzoek bij kinderen met een ernstig meervoudige beperking, en telden soms meer dan 20 disciplines rond het bed (toegegeven, de meeste niet medisch, maar paramedisch, verplegend en verzorgend, of psychosociaal). En uiteindelijk staan cliënten, ouders, patiënten of familieleden er toch alleen voor en wordt er vaak gebrek aan regie ervaren. Goddank zijn er ook generalistische specialismen, bijvoorbeeld de huisarts, of specialist ouderen geneeskunde.
Wat zijn de consequenties van dit digitale fragmentarisme voor het onderwijs? Zeker is dat veel Ellens en Roy's nu een mooie baan hebben, waarbij ze helemaal kunnen opgaan in hun rol als specialist en van een beetje heel veel moeten weten. Wellicht biedt dit juist kansen voor mensen die anders aan de kant stonden. Volgende week kom ik hier op terug, want mijn vrouw haalt me ruw uit mijn overpeinzingen. We hebben de tent nu goed opgevouwen, maar waar is de zak gebleven? Even Ellen bellen?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten