Kwaliteit.

Heerlijk, een weekje vakantie! Mogelijkheden te over. Een retourtje Groningen - London (€25 per vliegtuig) is in de aanbieding nog goedkoper dan per openbaar vervoer vanaf Groningen naar Wildlife in Emmen (€49), net in de naastgelegen provincie. We gaan naar Luxemburg, waar mijn oudste zoon Camiel momenteel woont. We hebben een geweldig weekend, waarin we door Camiel door de prachtige stad worden gegidst. In de avond tijd om te lezen. In mijn tas zit de afscheidsrede van professor Wim van Gemert, waarin hij de huidige economie - vol afval en verspilling -vergelijkt met de fase van puberaal "coma-zuipen": meer is beter dan genoeg. Hij beschrijft hoe hij momenteel geniet van de spaarzame momenten die hij met zijn zoon die ook in het buitenland woont geniet van een oude whisky: zijn zoon en hij drinken bij elke spaarzame ontmoeting elk een glaasje. Een niet-economische economie (want vol afval en verspilling) heeft daarbij ruimte gemaakt voor een economie van wederkerigheid: als iets beschikbaar is maak je er gebruik van, maar niet teveel. Je hangt de was buiten als de zon schijnt en slaapt als het donker is.

Techniek die wederkerig is geïntegreerd in de natuurlijke loop, kan zeker ons leven vergemakkelijken. Maar vliegreizen - enorm verspillend - subsidiëren totdat ze voor dumpprijzen worden aangeboden, lijkt niet wijs. Nogmaals, verspilling is niet economisch en een oneconomische economie breekt ons vroeg of laat beslist opnieuw op. We besluiten aan onze dagen met Camiel een paar dagen kamperen vast te knopen. Zo rijden we vanuit een van de Europese hoofdsteden met onze 15 jaar oude Volkswagen naar een natuurcamping in Frankrijk. Het is koud, maar met warme truien en slaapzakken genieten we bij kaarslicht van het elkaar voorlezen. Ridderverhalen uit de middeleeuwen. Op de e-reader, dat wel, op één accu avondenlang lezen bij kaarslicht. Wederkerige economie, ver weg van de wereld waarin altijd alles volledig beschikbaar is, onafhankelijk van klimaat en natuur. Wederkerige techniek, noemt van Gemert het, zoals zonne-energie en windenergie. 

Op de NOS app zie ik dat Europa miljarden gaat investeren in AI technologie om de VS en China bij te kunnen houden. Tegelijk biecht de ene na de andere ex-werknemer van Google, Facebook en YouTube op dat ze niet wisten wat ze deden en dat ze met de door hun ontwikkelde technologie enorm veel schade hebben aangericht. Één van hen zegt zelfs het publiek met slimme algoritmes massaal te hebben geprogrammeerd om dingen leuk te vinden of juist af te wijzen. Hoewel ik denk dat dàt nogal meevalt, is het een feit dat techniek helpt te globaliseren. Techniek unificeert, en dat is op zichzelf niet goed of slecht. Maar het idee dat techniek de enige weg naar de toekomst is, is nodeloos zelf-evident en daarmee stupide.

Neem de podia voor jongerencultuur (of een willekeurig andere vorm van kunst, literatuur, etc.), die nooit meer lokaal kunnen zijn, omdat de sociale platforms direct elke uiting op lijn plaatst met de rest van de wereld. En de algoritmes plaatsen het in lijn van succes, wat zeker niet hetzelfde is als originaliteit, of inventiviteit, laat staan genialiteit. Dus moeten vele genieën zien hoe middelmatigen de Goffert-parken en Ziggo-domes bezet houden en voor hun definitief belemmeren. In feite programmeren inderdaad de algoritmes wie op welk podium wordt aanbeden, door internetgebruikers te herprogrammeren tot fans, keurig rekening houdend met hun aanvankelijke voorkeuren. Met algoritmische "hand" (suggesties voor verder kijken) wordt bv de metal-fan keurig naar de meest succesvolle metal-acts van dit moment geleidt. Wat succesvol is, is een resultante van datamining algoritmes. De groten worden groter en dat werkt uiteindelijk ook hier de middelmatigheid in de hand. Maar wat is nieuw, voor de algoritmes waren het de commerciële platenlabels, etc. 

Op de terugreis overdenk ik de heerlijke week. De gesprekken met mijn zoon over politiek, techniek en vooruitgang. Ok, onbedoeld hebben de opbiechtende ex-werknemers van de hightech reuzen toch wel een beetje gelijk: techniek maakt ook stupide. Boven het appartement van mijn zoon vlogen om de haverklap de zeer grote vliegtuigen heel laag over. Daar zit de Europese regering. Interessante positie! We spreken van de technologische vooruitgang alsof het nu al (pre autonome AI) een autonoom proces is, waarvan het vanzelfsprekend is dat er veel/alles in wordt geïnvesteerd, maar ze is vaak ronduit dehumaniserend (Kierkegaard zag dat al heel scherp). Maar voor mij is deze tijd met gezin en zoon kwaliteit met een hoofdletter K!