Storm en Stilte

Storm voor de Stilte!

We kunnen niet zonder ideologieën. Leven zou richtingloos en doelloos zijn zonder. Ze zijn onmiskenbaar de drijvende kracht achter cultureel menselijke verandering (progressie), ze verbinden en verdelen, brengen onbekenden samen maar tegelijkertijd transcenderen ze altijd conflict (verdeeldheid), vanwege hun "bijproduct" protectionisme, grenzen opwerpen, of, zoals op mijn vijftiende, blokkades in Amsterdam. Waar we in geloven verdient verdediging, bescherming. Daar willen we voor vechten, en in sommige tijden zelfs voor sterven. Waar cultuur is, is ideologie en dus grenzen met naast inclusie ook exclusie, uitsluiting, of buitensluiten. Als zeventienjarige schreef ik de song King of the coming race en recent onder dezelfde titel mijn blog over de wereld van morgen. De song is nu onder productionele leiding van mijn 17 jarige dochter opgenomen voor het album Regular Man. Waar op mijn zestiende ik me aangetrokken voelde tot de punkbeweging, is het opkomende "ras" nu AI's en de (utopische of dystopische?) wereld van morgen: 

https://m.youtube.com/watch?v=OvqdR4gFqYs

 

En dan, naast en na de storm volgt ..  de Stilte: Silentium

Als je iets verwacht, en er komt niets. Als je overdonderd bent door iets, of met stomheid bent geslagen. Stilte kan vredig zijn, of juist oorverdovend. Stilte heeft meer gezichten dan welk geluid dan ook, het kan overal voor staan, van afwezigheid van geluid, tot volmaaktheid, van ultieme dreiging tot absolute leegte. Stilte ten opzicht van leven als een default status, een niet zijn, geen actie, want beweging zit gevangen in geluid. Als er niemand hoort, is er dan geluid? En wat dan als er iemand de stilte hoort, is stilte dan geluid. Stilte en energie, stilte en vorm, tijd. Wat als er Iemand hoort, of zelfs luistert? Tijd zit gevangen in muziek, en in deze slotsong gebeurt er in 2 minuten heel veel, de tijd zit er in gevangen. Muziek zit gevangen in ideologieën, nogmaals, we kunnen niet zonder, ze zijn ons noodzakelijk kwaad en goed. In deze song wordt de stilte doorbroken door een 4 stemmige a-capella van Deborah, die evolueert naar een magnifieke rock gitaarsolo van Tom, om weg te zakken via een fade-out in ... stilte! Met deze song - Silentium (muziek en tekst in Latijn van Deborah) - sluiten we het album Regular Man af, en is vanwege de vakantie mijn blog voorlopig stil: 

https://youtu.be/d83MMjjbvPo

 

Silentium. Impera abesse illud silentium.

Regunt. Nunc amissa est.

Terra autem tulit corpus eius

Ubi est Deus?

Digitale knip- en plakcultuur (vervolg)

Vorige week schreef ik dat de Maggi mentaliteit - naar de Nederlandse Maggi reclameslogan "Ik kan fantastisch koken (of vult u hier een werkwoord naar keuze in) met een beetje van mezelf en een “beetje” (de rest) van Maggi" (lees: een app) - ons definitief in haar grip heeft. Maggi is dan vervangen voor Smart Technology, of AI, en dat zit tegenwoordig overal in. Ook in het onderwijs. Echter, technology "kijkt" naar elke afzonderlijke boom (specialisatie). Kunnen we onze kinderen desondanks dan nog wel leren wat een bos is (generalisme).

Laten we beginnen in het verkeer. Meer en meer auto's zijn uitgevoerd met sensoren en hulpsystemen. In Nederland werd vorig jaar in de Branchemonitor Schadesector 2018-2030 onderzoek bekend gemaakt, waaruit bleek  dat er indien alle hulpsystemen ingeschakeld zijn 9% meer kans op schade is dan zonder hulpsystemen (23% met, 14% zonder hulpsystemen). De hulpsystemen hebben, aan de andere kant, grote voordelen, ze reageren direct en absoluut. Hierdoor wordt optrekken bij een stoplicht als het autonoom geschiedt een ketting, in plaats van een harmonium, met als gevolg dat de capaciteit van de weg flink toeneemt. Dat is goed tegen files en dus ook bij een gelijkblijvend aantal weggebruikers minder belastend voor het milieu. Echter, het rijden vergt (en dat is nu al merkbaar als je wilt invoegen op een drukke weg, of een foutje maakt en van baan wilt wisselen), veel reactievermogen. Weggebruikers lijken veel minder overzicht te hebben.

Eerlijk gezegd geloof ik dat de toegenomen kans op schade bij de inzet van autonome technieken van voorbijgaande aard is en dat uiteindelijk autonome techniek tot een toegenomen veiligheid en minder ernstige schade zal leiden. Maar dat mensen hun overzicht niet meer nodig hebben om goed te functioneren, is precies waar het onderwijs naar mijn mening echt wakker zou moeten worden. Met apps en Smart Technology maken we iedereen in de wereld die daar maar enigszins toegang toe heeft, min of meer aan elkaar gelijk. Dat is emancipatie! En is dat niet waar we het in vele ideologieën en religies al eeuwen over hebben, het streven naar een wereld die kansen biedt aan iedereen?

Een wereld waarin alles machinaal aan elkaar verbonden is, is ook een kunstmatige wereld, een wereld waarin intuïtie, emotie en vele andere kostbare menselijke verworvenheden hun vanzelfsprekendheid nog meer moeten bevechten tegenover een door HighTech multinationals geregeerd wereldrijk. Een wereld die in haar samenhang gedefinieerd is als een afzetmarkt voor technieken, waarin wij allen gedefinieerd zijn als consumenten. Op school leren we kinderen te participeren, bij te dragen en te produceren. Laat dat produceren alsjeblieft meer zijn dan een klakkeloos implementeren van wat hightech giganten ons als 'bare necessities' voor zetten. Met het vervagen van werk- en vrije tijd is wellicht ook de grens tussen consumeren en produceren vervaagt, maar u kunt raden wie daar baat bij heeft.

"Get ready for a Smart World" (het credo van "mijn" mooie bedrijf) moet altijd meer betekenen dan mensen kritiekloos de technieken van multinationals toe te spelen en leren gebruiken, al is dat laatste niet nodig, want techniek die niet makkelijk te gebruiken is verdwijnt onherroepelijk van het toneel omdat ze tegen de belangen van de high tech is. Overigens is makkelijk gebruiken niet hetzelfde als makkelijk begrijpen. Vandaar dat wij als kennisinstelling dat credo niet voor niets hebben gekozen. Het Onderwijs heeft wel degelijk een taak in het leren Smart Technology te leren begrijpen. Dat betekent ook de maatschappelijke en psychologische kant ervan. Kortom, op school moeten kinderen leren ook generalist te worden en het bos te overzien, het geheel en niet slechts de boom. Specialisten dreigen bij iedere volgende ontwikkeling/beweging buiten spel te komen, en de ontwikkelingen gaan door de grote mondiale schaal zeer snel. Generalisten zullen harder nodig zijn dan ooit te voren, zeker als we niet voortdurend van het kastje naar de muur gestuurd willen worden, maar ook een loketfunctie willen behouden. Vandaar deze blog. Fijne vakantie!

Ps eind augustus pak ik de draad weer op!

Vakantie, verlangen en nostalgie

Link

Alles gaat voorbij. Je kunt niet tweemaal afdalen in dezelfde rivier. Hoewel paradoxaal, alle processen zijn cyclisch. Voorjaar, zomer, najaar en herfst, of met betrekking tot arbeid en relaties de groeifase, de stabilisatiefase, de routine fase en de transformatie (chaos, of hernieuwde keuze) fase (onze APK scan). Vanuit die telkens herhalende cycli ontstaat "verlangen" naar de toekomst, plannen maken. Het blijft een paradox. In de woorden die vaak worden toegeschreven aan John Lennon: "Life is what happens when you're busy making other plans". De toekomst laat zich slechts schijnbaar voorspellen, en cyclisch gaat feitelijk niet over herhalen, maar over transformeren. Tegenover plannen maken staat iets waar je in het leven vanzelf heel goed in wordt: terugkijken. Hier een liedje van terugkijken! de vierde clip van ons album Regular Man: Nostalgia!

 

Nostalgia (music: Deborah de Graaf, words: Jan Willem de Graaf)

Nostalgia, creeps in my world,

Into my mind, from far behind

its sweetest scent from where we went,

The Time’s gone by, Our colored sky, 

that's still so high

the rusted wheel still going round and round

 

Nostalgia, creeps in my mind

A scent of past, define perfume

where did we go, what did I know,

The Time’s gone by, It doesn't mean that much to me

the rusted wheel turns me around and around

 

For there is you,

My beautiful you, my beautiful lady, blue

 

Nostalgia, The braver notes the songbird sings

Remembered time forgotten things

still singing at the subdued fire

The Time’s gone by that turns the wheel, the same desire

to turn and turn, away we went and went

 

For there is you,

My beautiful you, my beautiful key,

 

my own victory!

 

Fragmentarisme: digitale knip- en plakcultuur!

Zo tegen de zomervakantie sleept mijn vrouw me elk jaar opnieuw mee in het kampeeravontuur. Weken van te voren gaan we naar kampeerwinkels en worden alle websites nauwkeurig afgespeurd naar nieuwe "noodzakelijkheden", om het tijdelijke primitieve zomerleven toch zo aangenaam mogelijk te maken. Dit jaar zijn de sites volledig anders qua toegankelijkheid, vertelt mijn vrouw. Voor elke categorie - slaapzakken, kampeerartikelen, tenten - is een aparte "specialist" in het leven geroepen, wiens hulp direct ingeroepen kan worden bij vragen over een artikel van zijn/haar specialisme. Mijn vrouw heeft ondertussen een aardige band opgebouwd met Ellen, de tentenspecialist. Als we de pop-up tent (die "vanzelf" uitklapt en daarna weer zo handig is op te vouwen) in huis hebben, uitproberen en toch niet meer opgevouwen krijgen (onze beider doctoraten ten spijt) en ik suggereer om Ellen even te bellen, worden we naar een YouTube filmpje gewezen. Na 5 keer een passage van 5 seconden in een filmpje van 5 minuten opnieuw te hebben bekeken en bediscussieerd, lukt het ons, hoera!

Terwijl we daar zo staan met de tent onder spanning - als we hem loslaten, klapt ie weer uit - dwalen mijn gedachten af. Eerlijk gezegd kende ik de nieuwe speciaalzaak-benadering met "specialisten" op de sites al van de muziekstore sites. Roy van de gitaarafdeling, Rolf van de digitale studioapparatuur afdeling, etc. Om de klant nog beter te dienen en tevens om een Personal touch terug te brengen. Als je dan een artikel gekocht hebt via de site, blijkt de "nazorg" ook volledig te zijn vernieuwd. Je krijgt geen of een uiterst minimale handleiding mee. In plaats daarvan stelt de leverancier van bijvoorbeeld een midi interface (of een ander smart technologisch device) op zijn website een forum ter beschikking waarop je vragen kunt stellen, en waarop soms Rolf reageert, of een collega specialist van dezelfde of een concurrerende winkelketen. Maar meestal zijn het de klanten van over de hele wereld die je door de onhebbelijkheden van de devices heen leiden. En waarom ook niet, een handleiding werd toch vaak niet gelezen, en het schrijven van een goede handleiding is enorm duur en echt specialistenwerk, maar dan in taal en logisch denken.

Precies daar ligt mijn zorg, dat is wat we kwijt raken, overzicht en logisch denken. We zijn in een digitale knip- en plakcultuur beland. We hebben het niet voor niets over "apps" in de app store, over raps, beats en sounds in de hedendaagse pop (house) muziekcultuur. Iedereen kan wel iets, en de rest halen we uit een doosje, of beter, app, of plug-in. Maggi lijkt ons definitief in haar ban te hebben gekregen, ik maak muziek, met een beetje van mij en de rest van Logic, Garageband of Cubase. Om te zien waar het toe kan leiden, is het goed te kijken naar specialisten van het eerste uur. Medisch specialisten dus. Met een beetje een lastig probleem heb je er zo 3 rond je bed. Wij deden onderzoek bij kinderen met een ernstig meervoudige beperking, en telden soms meer dan 20 disciplines rond het bed (toegegeven, de meeste niet medisch, maar paramedisch, verplegend en verzorgend, of psychosociaal). En uiteindelijk staan cliënten, ouders, patiënten of familieleden er toch alleen voor en wordt er vaak gebrek aan regie ervaren. Goddank zijn er ook generalistische specialismen, bijvoorbeeld de huisarts, of specialist ouderen geneeskunde.

Wat zijn de consequenties van dit digitale fragmentarisme voor het onderwijs? Zeker is dat veel Ellens en Roy's nu een mooie baan hebben, waarbij ze helemaal kunnen opgaan in hun rol als specialist en van een beetje heel veel moeten weten. Wellicht biedt dit juist kansen voor mensen die anders aan de kant stonden. Volgende week kom ik hier op terug, want mijn vrouw haalt me ruw uit mijn overpeinzingen. We hebben de tent nu goed opgevouwen, maar waar is de zak gebleven? Even Ellen bellen?