vrijdag 12 juni 2020

Tegenstellingen, sorry seems to be the hardest word!

Zwart-wit, man-vrouw, jong-oud, mooi-lelijk, goed en slecht, al ons kennen is geworteld in het erkennen van tegenstellingen. Arm en rijk, plattelanders en stedelingen, arbeiders en managers. Zelfs ons kennen zelf bestaat weer uit discriminanten: echte kennis versus schijn kennis, echt nieuws versus nep nieuws. In de logica zegt men dan dat het menselijk weten (en daarmee de wetenschap, religie en kunsten) is gebaseerd op dialectiek. Of we dat nu leuk vinden of niet, de keus is òf discrimineren, òf als volstrekte nitwits door het leven gaan.

Zeker, het is vaak verre van leuk. Beschamend hoe huidskleur of achternaam ook in onze tijd vaak bepaalt welke deuren er voor je open gaan, of hoe geslachtskenmerken bepalen of je voor window dressing zoals een vrouwenquotum mee mag doen, of omdat men je er echt bij wilt hebben. Of dat je oud genoeg geacht wordt om mee te mogen praten over jouw toekomst, of dat je het allemaal aan de gesettelden over moet laten. En dan zal je maar een gekleurd kind zijn van het vrouwelijke geslacht. Ik las van 2 kleine in Nederland uit Nigeriaanse ouders geboren meiden die voor Moederdag voor het eerst op pad waren om een kadootje voor mama te kopen, terwijl papa buiten stond toe te kijken. Voordat ze het doorhadden werden ze door de winkeleigenaar apart genomen en gefouilleerd, want de hele situatie was erg verdacht...

Beschamend, en tegelijkertijd helaas absoluut alleen te veranderen doordat er een werkelijkheid inslijt waarin geslacht, leeftijd en/of huidskleur er niet toe doen, zodat we kennis (waar en onwaar, het onderscheid tussen echt en nep nieuws is echt ook onzinnig) produceren op discriminanten die minder mensen buiten spel zetten. Of, waarschijnlijk, andere mensen, want discrimineren - het creëren van (schijn) tegenstellingen - ligt echt de basis van al ons kennen. Systematieken ten spijt om dit te “Verlichten” (zoals de rationele verlichting die de wetenschappelijke revolutie inluidde), we zullen altijd moeten voelen en geloven, en weten zal altijd tijdelijk blijven, totdat een betere lezing van de “feiten” zich aandient, die de waarheden van vandaag tot de dwalingen uit het verleden van morgen maakt.

Dat verleden, daar schaam ik me voor, voor slavernij en uitbuiting, voor rijkdom uit pure armoede. Maar het is makkelijk praten voor een witte man met een goede positie. Schaamte en trots. Maar toch zou ik verdomd graag willen dat ik als witte man niet zoveel schuld voelde ten aanzien van mijn medemens met donkere huid, of medemens van het andere geslacht. Was het slavernij verleden en de vrouwenonderdrukking maar een Hoax, ik zou er haast een geloof in conspiracies om willen omarmen. Want conspiracies zijn naar mijn mening om een afschuwelijke werkelijkheid niet echt onder ogen te hoeven zien. Een klimaatcrisis is er niet, uitbuiting is er nooit geweest. Corona bestaat niet. Helaas weet ik wel beter. Er is geen bedrog waar we ons achter kunnen verschuilen, “there’s no comfort in the truth”. Schaamte en trots, trots en schaamte. Elton John had absoluut gelijk, sorry lijkt het moeilijkste woord te zijn. Sorry!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Monopoly (SROI2)

Vorige week schreef ik over SROI en het bordspel “ Villagers ”. Mijn zwager wees mij op het beroemde spel Monopoly . De in 1866 geboren Amer...