Kort

Al mijn hele leven is het een ergernis, dat moet ik toegeven, maar de laatste jaren neemt het haast pathologische vormen aan: Kort! Schrijf in 1 zin op waar het echt om gaat, kom nu toch eens tot je punt, als je het niet kort en bondig kan uitleggen, of opschrijven, is het niet belangrijk. Overal hoor ik dit, ondertussen al ruim 50 jaar. En als wijsheid met de leeftijd zou komen, wat natuurlijk ook niet per definitie waar is, dan zou ik ondertussen recht van spreken hebben verworven. Dan zou ik nu mogen zeggen dat sommige zaken te ingewikkeld of te genuanceerd zijn, om per definitie in oneliners gevangen te kunnen worden. Dat hertalen – het opnieuw woorden geven aan fenomenen die we met woorden tot betekenisloze clichés hebben laten verworden, tot uitgekauwde kauwgom waarvan zelfs de herinnering is verdwenen aan hoe ze aanvankelijk smaakten – van belang is om te blijven reflecteren op onszelf, en onze subjectieve werkelijkheid. Dat het je best doen om een lange zin (zoals de vorige) te “verstaan”, je helpt je eigen denkvaardigheid te ontwikkelen. Dat creatief taalgebruik met idiosyncratische elementen kan helpen om te divergeren. En dat sommige zaken niet door iedereen begrepen kunnen worden, maar dat we allemaal kunnen leren, en dat ons begrip op talloze gebieden ontwikkelbaar is, net als bv emoties, vaardigheden en creativiteit.

Maar natuurlijk heb ik ongelijk, ben ik afwijkend – neurodivers zelfs - en bepalen de marketing en communicatie afdelingen van grote bedrijven (inclusief Kennisinstellingen en Universiteiten) wat er wanneer en hoe geafficheerd wordt. Natuurlijk in Jip en Janneke taal. Dat we zelfs in beeldende proza onze wereld al lang niet meer kunnen beschrijven – daar is ze te complex voor geworden – wordt daarbij kennelijk vergeten. Door de simpele taal te voorzien van een (paar) plaatje(s), met als cliché dat 1 beeld meer kan zeggen dan 1000 woorden, komt het goed, zo lijkt de gedachte. En nu de techniek het toelaat, is dat plaatje dan bij voorkeur inmiddels getransformeerd in een heel kort filmpje, zeg maar op TikTok formaat. Snel weg te happen, bijdragend aan schijnzekerheid gevend begrip van de wereld: leuk-saai, goed-slecht, nieuws-fake. Leve de digitale transformatie.

Echter, naar mijn (afwijkende) mening zijn we onze wereld juist steeds minder gaan begrijpen, ondanks de talloze kreten en oneliners van influencers en reclamemensen die via de sociale media op ons worden afgevuurd. Klare taal, die tot een punt komt, dat wel, maar een punt dat vaak bij even doordenken al snel geen punt meer is. Dat is mijn punt, snapt u? Maar natuurlijk is het idee dat we bij het communiceren perse tot een punt moeten komen, ook een punt, dat geen punt zou hoeven zijn, eenvoudigweg omdat het dat niet per definitie is. Anders is dat in een formeel systeem, waar axioma’s worden gevolgd en zo de logica verplicht, dicteert, en dat is fijn. Daar houd ik van! Wiskunde/logica is daarmee een universele taal, bij voorkeur kort en krachtig. Dus dat is minder mijn punt, met al die "punten" probeer ik grappig als reclamemens te klinken.

Cultuur, samenleving en ons bestaan is (tot we in onze kist liggen) divergent, maar wordt door de continue roep naar kort, behapbaar, telegramstijl, WhatsApp, Twitter, TikTok en andere roeptoeterkanalen meer en meer getransformeerd naar convergent. Globaal worden we wereldburgers, met wereldomvattende (beeld)taal, verlangens en problemen. Tjonge, wat had ik weer veel woorden nodig om tot mijn punt te komen, maar gelukkig bent u er! Kennelijk zijn al die woorden voor u geen punt. En daar dank ik u voor, dankzij u mag ik er zijn, met al mijn woorden, en gedachten. Deze week heeft mijn blog sinds het begin in juni 2017 de 100.000 ste bezoeker gehad! Herhaaldelijk opnieuw verwoorden verhalen zijn een voedingsbodem voor ontwikkeling, dus tot slot een oneliner van Friedrich Nietzsche: "Smooth ice is paradise for those who dance with expertise".  Nogmaals, dank u!