Te veel intern gericht?

Laatst was ik bij een grote bijeenkomst op een kennisinstituut waar ik een lezing gaf. De dagvoorzitter, een professional van dat instituut zelf, merkte herhaaldelijk op dat ze “te veel intern gericht zijn”. De hele ochtend hoop ik op een argument, een want of omdat, maar helaas tevergeefs. Ja, hij zegt een keer na de stelling weer herhaald te hebben: “Dat is gewoon mijn mening”. Wat overblijft is plaatsvervangende irritatie, die voor mij direct aanleiding vormt om me nu eens echt te richten op intern gericht zijn in het algemeen.

Dit incident staat niet op zichzelf. Ook bij andere kennisinstellingen waar ik als externe een lezing kom geven, hoor ik soms medewerkers zeggen dat “ze” te veel intern gericht zijn. Zonder schaamte. De Inner Development Goals benadrukken echter dat de grote duurzaamheidsproblemen alleen opgelost kunnen worden, als we serieus naar onze eigen gedrag en overtuigingen kijken. In plaats van naar buiten te kijken en te hopen op nieuwe helden, bestuurders en vooral technologieen, zodat wij door kunnen gaan met ons (consumptie)gedrag, moeten we juist naar “binnen” kijken.

Tijdens dezelfde bijeenkomst ontstaat enthousiasme over het thema inclusie. Nu heeft men daar zelf een onderzoekslijn gericht op Inclusie, maar direct roept een andere medewerker van daar dat zij nog wel een inspirerende spreker kent. U raadt het al, van buiten! Wat van buiten komt is lekker is, vreemde ogen dwingen. Hm, ik kan dat als externe spreker natuurlijk ook als compliment opvatten ...

Er zit iets paradoxaals in de uitspraak over te veel intern gericht zijn. Net als ieder kennisinstituut halen ook deze instituten de best mogelijke professionals via vacatures naar binnen, om jonge mensen op te leiden voor een professionele toekomst. Ook hun docent/onderzoekers zijn boegbeelden, inspirerend met elk op hun vakgebied state-of-the-art kennis. Waarom word je dan als je bij “intern” hoort direct geëxcludeerd – zelfs als je expert bent in inclusie? Waarom zoeken we inspirerende sprekers haast per definitie buiten de organisatie?

Het enige logisch sluitende antwoord dat ik kan bedenken, maakt het er beslist niet beter op: omdat men intern geen echt deskundige en inspirerende medewerkers heeft kunnen vasthouden. Immers, als je niets in huis hebt, hoef je je daar niet op te richten. Een inhoudsloos vat is voor inhoud aangewezen op … de buitenwereld. Als men dat vindt, snap ik alles: de dagvoorzitter, de mensen waar ik lezingen geef …

Als je weet dat je feitelijk niets te bieden hebt, snap ik dat je liever zegt dat men te veel intern gericht is, met als argumentatie “dat is gewoon mijn mening”. Natuurlijk wil je dat niet beargumenteren. Niemand zegt: “We zijn te veel intern gericht, omdat we eigenlijk alleen saaie en niet inspirerende derde keus medewerkers in huis hebben”, of “als we echt wat willen leren, moeten we de kennis van buiten halen”.

Nu wil ik met goed nieuws afsluiten. De dagvoorzitter zei veel mooie dingen, zoals dat alles dat je aandacht geeft, groeit. Ook de interne organisatie, dacht ik toen. Want ook bij dit instituut ken ik een aantal docent/onderzoekers waar ik met het grootste respect naar kijk. Ze hebben echt alles in huis om de studenten of opdrachtgevers van prachtige, geïnspireerde kennis en onderzoeken te voorzien. Ook hun medewerkers zijn allen prachtmensen! Als ik weer even terugdenk aan de Inner Development Goals en zoek naar wat wij zelf kunnen doen om een duurzamere wereld te creëren, zie ik een verband. Zeer veel Nederlanders blijken nu, met de energiecrisis, praktisch in staat om zelf (intern gericht!) de thermostaat veel lager te zetten, alleen de ruimtes te verwarmen waar geleefd wordt en een dikke trui aan te doen. Bij ons is dat 16,5 graad. Als de nood aan de man is, kunnen we het echt allemaal, onszelf eens diep in de spiegel aankijken. Of ben ik nu te veel intern gericht?