Samen met onze tienerdochter kijken Victorine en ik elke avond een aflevering van de serie Paper Girls op Netflix, waarin 4 krantenmeiden (Amerikaans, maar nog keurig divers gecast: Aziatisch, Afrikaans, Jewish en Amerikaans) per ongeluk in een soort wormgat belanden en vanuit 1989 vooruit reizen naar 2019 (de serie is uit 2022, maar kennelijk geschreven in 2019). Het mooie van tijdreisseries vanuit, of terug naar de recente geschiedenis, is dat het laat zien hoe ontzettend tijdelijk het heden is, het hier en nu. Ik stel me voor dat astronauten een soortgelijke ervaring hebben als ze vanuit de ruimte die blauwe bol in het eindeloze niets zien hangen, haast eenzaam, en schijnbaar zo volstrekt onbeschermd.
Als ik in de serie de meiden op 12 jarige leeftijd in 1989 zie, besef ik dat ik toen al 29 was. Vanuit nu is alles vreemd, de walkmans en cassettebandjes, de kleding, de gezagsverhoudingen in huis en het ondanks alle gevaren nog veelvuldig spelen/leven op straat. Ook toen hadden mensen collectieve angsten, verlangens, verwachtingen en vooral meningen. De algemene mening over goed en kwaad, of subtieler, fatsoenlijk en onbehoorlijk, is soms 180 graden verschoven ten opzichte van vandaag. Camera's in de publieke ruimte, bijvoorbeeld, werd algemeen afgekeurd, maar bio-industrie nam men massaal voor lief. In de nabije toekomst zal alles snel weer heel anders zijn, het enige constante is die eenzame blauwe bol in de eindeloos kille ruimte, of, dichter bij huis, mensen die zich op bijvoorbeeld LinkedIn druk blijven maken over wat wel en geen democratie is, of wat wel en niet hoort, goed of verdedigbaar is.
Foto door Chunry: https://www.pexels.com/photo/woman-sitting-on-a-glass-hanging-chair-2318543/
In 2024 was ik in de ruimte, en keek ik slechts van een afstand naar die schijnbaar kille bol, die van nabij gevuld is met liefde, haat, warmte en strijd. Eind 2023, net voordat ik uitviel, stonden de sociale media nog steeds bol van mensen die zich zorgen maakten over dat AI teksten genereerde en daarmee het internet zou vervuilen, of afbeeldingen en muziek ging genereren, wat een dikke middelvinger zou kunnen gaan betekenen naar artiesten die met hart en ziel hun kunst maakten. Toen ik 2 maanden geleden terugkwam op LinkedIn, was het alsof ik zelf een tijdreiziger was. Zoveel mensen schreven teksten. Toen ik mijn blog wilde plaatsen, kreeg ik direct de (mi onbeschaafde) vraag of ik mijn blog niet even door AI wilde laten herschrijven, dan zou ik veel meer reacties (lees aandacht, of nog platter, likes) “genereren”. De angst was dus verdampt. In plaats daarvan, was het common sense geworden om te pronken met de veren van AI - Chat GPT4 of Co-Pilot. teksten onder jouw naam (een beetje van jou en een heleboel van maggi). In plaats van zorgen om een AI toekomst, las ik nu vooral dat de meeste professionals haar potentie zien en benutten, maar dat sommigen nog wat handelingsverlegen zijn. Overal zag ik posts van mensen die voorheen vooral reageerden. Opvallend daarbij was de consistente opmaak, overal opsom lijstjes, en dan niet met punten, of nummers, maar met in mijn ogen wat infantiele tekentjes.
Het leerzame van je inleven in een tijdreiziger, of simpelweg even meekijken hoe de makers van bijvoorbeeld Paper Girls dit doen en verfilmen, is dat het inzichtelijk maakt waarom we massaal zoveel zijn gaan doen dat niet goed voor ons is. Dat ons bijvoorbeeld niet helpt om de klimaatcrisis af te wenden, of om de (bio)diversiteit niet verder onder druk te zetten. Onherroepelijk duikt dan de metafoor op van de kikkers die behaaglijk in een langzaam opwarmende kookpot zitten tot het te laat is. Nu weten we uit experimenten dat kikkers dat niet doen, hun natuur roept te sterk, hun gedrag is niet door cultuur gemedieerd.
Dit is mijn zorg. Ik snap de sterke roep in Europa om ons te verenigen. Echter, als het doel van verenigen een technologie of wapenwedloop is, twijfel ik. Technologie is vooral het probleem, en zelden de oplossing. De juiste korte termijn – verenigd Europa – kan wel op langer termijn desastreus zijn. Ik zou dit graag vervangen voor dichter naar elkaar en bij moeder natuur komen, onze technologieverslaving vervangen door geloof, hoop en liefde in, op en voor elkaar.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten