Vanuit verdeeldheid naar eenheid!

 Als begin twintiger met wat minder dan gemiddelde sociale begaafdheid, vond ik het lastig om te zien wat mensen echt dachten, voelden, of beleefden. Zelf wilde ik het graag goed doen, waardoor ik veel bezig was met te proberen in te schatten wat anderen van me verwachtten. De song Vile Day in March schreef ik begin jaren 80 over de verwarring tussen schijn en werkelijkheid. Ondertussen heb ik ontdekt dat de verwarring tussen schijn en werkelijk meer algemeen is; ze geldt ook voor de meer sociaal begaafden onder ons. In onze omgang met elkaar, zijn we vaak niet echt onszelf. Net zoals dat voor onszelf geldt, zijn ook vaak de anderen bezig te voldoen aan verwachtingen. Een gevolg is dat je praat, werkt, speelt of, meer algemeen, in gezelschap verkeert met de schijn, niet met wie jezelf, of de ander werkelijk is. 

De complexe wereld, waarin werkelijk en virtueel door elkaar heen bewegen, waarin via media voorgespiegelde beelden soms reëler, meer of juist minder hoopgevend of beangstigend lijken dan de “werkelijkheid” zelf, doen ons massaal twijfelen aan wat werkelijkheid eigenlijk is. Dit komt tot uiting in de tegenstelling tussen feit en fake, het zwart wit denken. Hoewel we met objecten vaak minder moeite hebben te onderscheiden tussen fake en feit, is onze omgang met het subjectieve lastiger. Juist in onze omgang met de anderen, onze medemensen inclusief vrienden en 'vijanden', hebben we het moeilijk. En dat geldt zeker ook voor de omgang met onszelf. Velen van ons krijgen te maken met depressie, burn-out, of met andere zingevingsissues.

Natuurlijk kan je hier tegenin brengen dat waar schijn is, ook licht is (een projector), dat de schijn ten gevolge heeft, dat in de spiegel of spiegels schijnt. En dat het echt terugkeren naar de oorsprong, of naar de bedoeling, niet (volledig) mogelijk is, zoals Plato al een paar duizend jaar geleden met zijn allegorische grot liet zien. 

Klopt! Echter het telkens complexer maken van onze werkelijkheid met nog meer “spiegels en kralen”, brengt ons naar mijn idee niet vanzelf dichter bij de oorsprong. De oorsprong associeer ik met heelheid, of eenheid. Het herhaaldelijk verdubbelen van onze werkelijkheid in allerlei virtuele vormen, brengt daarentegen nog grotere verdeeldheid.

Tegelijkertijd zijn verdubbelingen, zoals boeken, films en in zekere zin ook andere kunst (muziek, beelden, schilderijen) ook een verrijking van onze wereld. Ze vormen spiegels waarin we juist kunnen ontdekken waar we staan, waartoe we ons waarom verhouden. We moeten deze spiegels koesteren. Voor mij zijn bijvoorbeeld machine gegenereerde berichten, beelden en muziek spiegels en kralen waar niemand om gevraagd heeft en die ons worden opgedrongen met alle complexe gevolgen van dien. Verdeeldheid in plaats van eenheid, heelheid. Daartegenover zie ik mensen die zo dicht bij de natuur staan, dat ze de pijn haast letterlijk voelen als er een boom omgekapt wordt. Ondanks onze eindige levens, vormen we onderdeel van een “Circle of Life”, moeder natuur.

In de video heb ik getracht op beelden van vooral mijn lief Victorine een spiegelwereld te bouwen, om daarmee dicht bij het winterse (vroege voorjaar) gevoel van de song te blijven. Met een prachtige gitaarsolo van Erik Veldwijk, backing vocals van Hannie Brouwer, Elly van Eijk en Will Meyer, Op basgitaar Bart Rozeboom, drums Ernie Hoffmeister en toetsen Bert Bredeweg, met aanvullingen van Deborah, Tom van Timmeren en mij.

Eindigheid accepteren is de natuurlijke weg naar … oneindigheid!

Sinds 2 dagen ben ik dan met (pre) pensioen. Vanaf nu richt ik me, naast zorg voor gezin, huis en haard, op schrijven en muziek. Met dat laatste ben ik terug bij waar ik als werknemer begon (muziekleraar en muzikant), dat schrijven heb ik geleerd in mijn latere banen als neuropsycholoog, docent en uiteindelijk lector. Mijn blog ben ik voornemens weer leven in te blazen, met ongeveer elke week een (positieve) post. De eerste weken koppel ik ze aan de liedjes van Whirling Dust '24, dus de nieuwe aangevulde en bewerkte versie van het album dat ik met mijn band in 1983 op langspeelplaat uitbracht. Vorige week hadden we de song 'Funeral's Wedding Day', over over de begrafenis van wie je was op het geboortefeest van wie je zult worden. Dat gold in 1983 toen ik het studentenleven verruilde om als docent aan de slag te gaan, en dat geldt nu voor mijn pensionering.

Deze week de song New Order. Toen ik deze song ruim 40 jaar geleden schreef, ging het me om het omarmen van het leven en de liefde, wat ik als een prachtige rijkdom zag, in een wereld die steeds meer gemechaniseerd werd, waarin we onderdeel vormen van economische/technocratische machinaties, die het ecologische en waardige steeds meer verstikken. Hoe kan je hoop houden, en het prachtige fenomeen dat leven is, omhelzen, terwijl je ziet dat technocratie dit alles verstikt? Toen ik tijdens mijn burn-out vorig jaar het Whrirling Dust '24 project begon, was ik alsnog bijna mijn oog voor de schoonheid van de natuur, het leven en het spirituele kwijt! Nu keer ik me weer af van de populistische schreeuw om nog meer 'New Order', in verwondering voor de schoonheid van leven!

Opvallend is dat ik net voor mijn burn-out feitelijk nog net zo naar de steeds verder uitdijende en verstikkende systeemorde aankeek als toen, in 1983. Nu zie ik dat toch echt anders. Ja, deze orde is er en ze maakt veel kapot. Echter, ze is een gevolg van het op zich volkomen begrijpelijke gegeven, dat wij als zelfbewuste wezens ons lijden en uiteindelijk ook onze eindigheid niet kunnen accepteren. We hebben de behoefte om veiligheid en bescherming om ons heen te bouwen, en we zijn in staat om dat technologisch vorm te geven: jassen te maken, het vuur te beheersen, hutten te bouwen etc. Daarmee kunnen we onze eindigheid zeker enigszins vooruit schuiven. Maar ondertussen accepteren we niet meer dat we sterfelijk zijn, en offeren we veel van onze natuurlijke habitat – moeder natuur – op aan onze kunstmatige habitat, van onder meer cement, plastic, asfalt, koper en glasvezel. Hierdoor is op onze planeet de mensgemaakte massa ondertussen ruim groter dan de massa van al het leven op de planeet bij elkaar opgeteld.

Nu is het bijzondere, dat de natuur ons in haar (relatieve) oneindigheid (relatief) eindige levens geeft, terwijl wij in ons streven het kwaad waaronder vooral de eindigheid buiten de deur te houden, door de oneindige natuur op te offeren. Het lukt ons als je slecht kijkt, steeds iets beter, we lijken telkens iets ouder te kunnen worden, en telkens zijn er iets meer behandelopties voor bedreigingen van onze gezondheid en veiligheid. Echter, nu ik wakker geworden ben uit mijn burn-out, zie ik zoveel helderder, dat wij juist in onze eindigheid oneindig zijn, dat er hoop en perspectief is, juist als we de dualiteit, of beter dialectiek van 0 en 1 durven te verlaten.... (to be continued).